دانشکده پیراپزشکی شرق گیلان - لنگرود

 Operating Room Technology

تعریف رشته:

رشته کارشناسی پیوسته اتاق عمل شاخه ای از علوم پزشکی است که طی این دوره دانشجویان با اصول جدید اتاق عمل و تکنولوژی های نوین جراحی در جراحی های تخصصی و فوق تخصصی آشنا شده و مراقبت و کمک به اداره بیمار را قبل، حین و بعد عمل می آموزند. دانش آموختگان این رشته عضوی از تیم بهداشتی درمان خواهند بود که به عنوان بخشی از تیم جراحی برای کمک به اجرای یک عمل جراحی با نتایج  مطلوب در بخشهای اتاق عمل بیمارستان ، بخش های مداخله تشخیصی – درمانی و مراکز مراقبتی سیار ایفای نقش می نمایند.

تاریخچه ی رشته :

در سراسر دنیا برنامه اتاق عمل به دو صورت ارائه می شود : در حالت اول دانش آموختگان رشته ی کارشناسی پرستاری ( پس ازکسب مدرک لیسانس) در یک دوره 1-2 ساله برای ورود به اتاق عمل آموزش می بینند. در حالت دوم دانشجویان در مقطع کاردانی آموزش های عمومی دوره اتاق عمل را می گذرانند و برای ایفای نقش به عنوان فرد سیار و اسکراب آماده می شوند و سپس درصورت تمایل در یک دوره ی 5/1-5/2 ساله برای ایفای نقش به عنوان کمک اول جراح آماده می شوند.به عنوان مثال با نگاهی به انجمن پرستاران دانشگاه کارولینسکا مشخص می شود که پرستاران پس از طی دوره کارشناسی و اخذ پروانه کار بع صورت RN ، می توانند با گذراندن یک دوره دانشگاهی مصوب به مدت 45 هفته( تقریبا یکسال ) مدرک تحصیلی اطاق عمل دریافت نموده و به عنوان یک فرد با تجربه در اطاق عمل مشغول به کار گردند.

ارزش های حاکم بر رشته:

با توجه به این کته که بیمار بهعنوان یک انسان قادر است به طور مستقل روش درمانی مورد نظر خود را انتخاب کند ، دانش آموختگان قادر خواهند بود با تاکید بر عدالت اجتماعی و برابری انسانها و با توجه به ارزشهای حاکم بر جامعه اسلامی ، اصول اخلاقی و اعتقادی حرمت بیمار را به عنوان بک انشان ویژه که دارای خصوصیات جسمی ، روانی و عاطفی خاص خود می باشد در سر تا سر طول عمل جراحی از ابتدای پذیرش تا ترخیص از اتاق عمل حفظ کنند و با جلب اعتماد بیمار به عنوان یک حامی ، یک ارتباط شگفت انگیز انسانی را حفظ کنند کاستن از سطح اضطراب بیمار قبل از جراحی و رفع نیازهای همه جانبه او کلید پیشگیری از بسیاری از عوارض ناشی از دریافت بیهوشی می باشد و این امر تنها از دستهای پر توان نیروهای آگاه و متبحر اتاق عمل بر می آید .

ضرورت وجودحرفه وارتقاء حرفه ای:

امروزه بیش از پیش نقش پرسنل جراحی آموزش دیده در سیستم بهداشتی درمانی مشخص شده است تکنولوژیستهای اتاق عمل عضو مهمی از تیم بهداشتی بوده که در تماس نزدیک با جراحان ، متخصصان بیهوشی و پرستاران در راستای تامین مراقبتی مطلوب برای بیماران فعالیت می کنند .عملکرد انسانی و شایسته حرفه های مراقبتی دانش و مرهارت وسیعی می طلبد و از آنجا که سنگ زیربنایی رشد و توسعه یک حرفه ، آموزش آن حرفه می باشد ، پرسنل اتاق عمل نیز مانند سایر اعضاء سیستم بهداشتی درمانی نیازمند اجرای استانداردهای آموزشی می باشند . انتظار می رود که تا سال 2013 میزان نیاز به تکنولوژیستهای اتاق عمل سریعتر از حد متوسط افزایش یابد ( یک افزایش 21 -25 درصدی) علت این امر افزایش تعداد و انواع اعمال جراحی و رشد جمعیت و نیز افزایش میزان سالمندی است ( زیرا افراد سالمند نیاز به اعمال جراحی بیشتریر دارند) از سویی پیشرفت سریع تکنولوژی پزشکی موجب تغییرات چشمگیری در زمینه تکنولوژی جراحی می گردد . پیشرفتهای تکنیکی مانند تکنولوژی فیبرهای نوریو یا لیزر موجب ایجاد تکنیکهای جراحی جدیدید م یشود و اتاق عملهای آینده برای تطابق با کامپیوترها ، لیزرها ، فیبرهای نوری ، الکترونیک و رباطها به منظور انجام مراقبات روتین بیمار آماده می شوند . لذا تغییرات وسیع و چشمگیر موجود در تکنیکهای جراحی نیازمند هم سطح شدن تکنسینهای جراحی با نقشها و وظایف جدید بوده و برنامه آموزشی کنونی برای برآوردن نیازهای پرسنل اتاق عمل در آنیده کافی نخواهد بود . بنابر این تکنولوژیستهای اتاق عمل باید برای این جالشهای در حال پیشرفت و تغییر آماده شوند . در حال حاضر دانش آموختگان مقطع کاردانی از فرصت و موقعیت مناسب برای کسب دانش لازم به ویژه در اعمال جراحی تخصصی برخوردار نمی باشند و تنها با ادامه دوره کارشناسی اماکن دستیابی به بخشی از مهارت و دانش مورد نظظر را پیدا خواهند نمود .بسیرای از دانش آموختگان مقطع کاردانی علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته اتاق عمل می باشند ولی در صورت تمایل به ارتقاء علمی و عملیی خود با شرکت در کنکور کارشناسی ناپیوسته به عنوان پرستار در بخش یا اتاق عمل مشغول به کار می شوند . ولی با بررسی رنامه آموزشی پرستاری ناپیوسته مشاهده می شود که در این برنامه دروس تخصصی اتاق عمل ارائه نمی گردد . و از سویی با مقایسه نمودن شرح وظایف پرستار اتاق عمل با کرادان اتاق عمل تفاوت چشمگیری مشاهده نمی شود . درخواستهای ارسالی متعدد تکنسینهای اتاق عمل به دانشگاههای سراسر کشور مبین بر فراهم نمودن امکان اتقاء حرفه ای دال بر نیاز آنان به این ارتقاء می باشد . نظرسنجی و جلسات متعدد با جراحان گروههای مختلف دانشگاهی نیز بیان کننده نیاز آنان به همکاری با پرسنلی با دانش و مهارت بیشتر می باشد .

رسالت رشته :

رسالت رشته اتاق عمل درمقطع کارشناسی پیوسته تربیت نیروی انسانی آگاه ، متعهدوکارآمداست.که باکسب توانائیهای حرفه ای دراتاق عمل وبهره مندی ازدانش وتکنولوژی روز، خدمات موردنیازمراقبتی وآموزشی مقرون به صرفه را در بالاترین سطح استانداردجهت تعمیم ، حفظ وارتقاء سطح سلامت بیماروجامعه ارائه دهند.

چشم انداز رشته:

بر اساس این برنامه آموزشی در ده سال آینده همگام با پیشرفت سریع تکنیکهای جراحی و انجام اعمال جراحی رباتیک ، فراگیران این رشته طبق استانداردهای انجمن جهانی تکنولوژیستهای جراحی آموزش خواهند دید.

دانش آموختگان این رشته جایگاه خود را در عرصه های مختلف جراحی مشخص و تثبیت خواهند نمود و نه تنها به عنوان یک کارشناسس مسایل عمومی اتاق عمل بلکه به صورت اختصاصی نیز قادر به ارائه خدمات اثر بخشی و مقرون به صرفه در جهت اعتلای سطح سلامت جامعه و بهبود کیفیت اعمال جراحی خواهند بود و در سطح کشور و بین المللی مطرح خواهندد شد .

امکان ادامه تحصیل درمقاطع بالاتر:

نظربه اینکه این رشته ، رشته ای کاملاً نوپا میباشد. درحال حاضربه نظرمیرسددانش آموختگان این رشته بتواننددرآینده درمقطع کارشناسی ارشد اتاق عمل و رشته های مرتبط مانندآناتومی ، فیزیولوژی ، مهندسی تجهیزات پزشکی ، کمک اول جراح و.... ادامه تحصیل دهند. اعضای این گروه امیدوارهستندکه بتوانندباتلاش خوددرجهت ارتقاء واعتلای این حرفه گامی هرچندکوچک بردارند.

امکان ادامه تحصیل دانشجویان کارشناسی اتاق عمل در مقطع کارشناسی ارشد:

گروه آزمون وسنجش : دبیر شورای عالی برنامه ریزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از امکان ادامه تحصیل کارشناسان رشته های اتاق عمل و هوشبری در مقطع کارشناسی ارشد، خبر داد.

دکتر سید امیرمحسن ضیایی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به برگزاری بیست و دومین جلسه شورای معین وزارت بهداشت، اظهار کرد: با ضرورت تدوین برنامه آموزشی سیاستگذاری سلامت موافقت شده است.

وی افزود: افزایش مدرک تحصیلی کاردانی پرستاری به مدارک تحصیلی مورد پذیرش مقطع کارشناسی ناپیوسته اتاق عمل و هوشبری در این جلسه شورای معین پیشنهاد شده است.

وی با بیان اینکه همچنین، پذیرش کارشناسان اتاق عمل و هوشبری در مقطع کارشناسی ارشد در همه رشته هایی که کارشناسان پرستاری می توانند در آن شرکت کنند نیز از دیگر پیشنهادات مطرح شده در این نشست بوده است، خاطرنشان کرد: در صورت موافقت با این پیشنهادات امکان ادامه تحصیل برای این دسته از دانشجویان فراهم می شود.

دبیر شورای عالی برنامه ریزی وزارت بهداشت در خاتمه از تصویب آیین نامه انتقال دانشجویان ایرانی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی خارج از کشور به دانشگاههای داخل در این شورا خبر داد.

اهداف کلی دوره:

برنامه دوره کارشناسی پیوسته اتاق عمل به منظور تربیت افراد متعهد و مسئول است که بتوانند همگام با گسترش و توسعه تعداد جراحی ها و تکنولوژی جراحی با ارئه بهترین خدمات منطبق با اصول عملی پیشرفته ، پاسخگوی نیازهای بهداشیت درمانی جامعه باشند .

نقش دانش آموختگان در نظام پزشکی - بهداشتی:

دانش آموختگان می توانند در نقشهای مراقبتی ، ارتباطی ، پژوهشی انجام وظیفه نمایند .

طول دوره کارشناسی اتاق عمل :

طول دوره کارشناسی پیوسته رشته اتاق عمل ونظام آموزشی آن مطابق آئیننامه آموزشی دوره کارشناسی پیوسته وناپیوسته مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی است. مدت تحصیل حداقل 4سال و حداکثر 5سال(در شرایط خاص و با موافقت آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی مثل مرخصی تحصیلی و....... ) میباشد.

نام درس و تعداد واحدهای درسی کارشناسی پیوسته :

تعدادکل واحدهای درسی دوره کارشناسی پیوسته رشته اتاق عمل 132 واحدوبه شرح زیرمیباشد.

دروس عمومی : 24 واحد

دروس پایه ، اختصاصی 74

کارآموزی 18 واحد

کارآموزی درعرصه : 16 واحد